رابطه شیوه های فرزندپروری با عزت نفس و هویت در دانش آموزان دختر دبیرستانی

مقدمه: خانواده مهمترین بخش از محیط کودک است، به همین دلیل خانواده قوی ترین عامل اجتماعی کردن کودکان تلقی می شود که در شکل دادن به شخصیت، خصوصیات و انگیزه ها نقش کلیدی دارد، روشهای منضبط کردن کودک و قدرت همانند سازی کودک در الگوهای تعامل بین فرزند-والد یا شیوه های فرزندپروری ریشه دارد. هدف: بررسی رابطه شیوه های فرزند پروری ، عزت نفس و هویت در دانش آموزان دختر دبیرستانی مواد و روش ها: این پژوهش یک مطالعه توصیفی- مقطعی از نوع همبستگی است و 375 نفر از دانش آموزان دختر دبیرستانی مدارس دولتی و غیردولتی از دو ناحیه آموزش و پرورش شهر رشت در سال تحصیلی 1389- 1388 به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند این دانش آموزان به پرسشنامه های شیوه فرزند پروری بامریند، سبک های هویت برزونسکی و عزت نفس کوپر اسمیت پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری spss نسخه 16 استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل واریانس یک راهه نشان داد بین شیوه فرزندپروری و میزان عزت نفس و همینطور بین سبک های هویت و میزان عزت نفس در دانش آموزان رابطه معنی دار وجود دارد. ماتریس همبستگی نیز نشانگر رابطه معنی دار میان شیوه های سه گانه فرزندپروری و سبک های سه گانه هویت بود. یافته های حاصل ازتحلیل رگرسیون چندگانه گام به گام نشان دهنده توانایی پیش بینی کنندگی بیشتر متغیر شیوه فرزندپروری قاطعانه در میان تمامی متغیرهای مستقل می باشد و در واقع می تواند 5/23 درصد ازعزت نفس را در بین دانش آموزان دختر پیش بینی کند، آزمون t مستقل نشان داد بین میزان عزت نفس دانش آموزان مدارس دولتی و غیردولتی تفاوت معنی دار وجود ندارد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر، هماهنگ با پژوهش های پیشین در این زمینه نشان می دهد دانش آموزانی که تحت شیوه فرزند پروری قاطعانه پرورش یافته اند دارای میزان عزت نفس بالاتری هستند اغلب این دانش آموزان دارای سبک های هویت اطلاعاتی و یا هنجاری هستند اما دانش آموزان تحت شیوه فرزند پروری مستبدانه و سهل گیرانه دارای عزت نفس پایین تر و سبک هویت سردرگم/ اجتنابی هستند. از یافته های پژوهش حاضر و پژوهش های پیشین می توان نتیجه گرفت که شیوه فرزند پروری قاطعانه نسبت به شیوه های دیگر فرزند پروری دارای پیامدهای مثبت فراوان برای فرزندان است. کلید واژگان: شیوه های فرزند پروری، عزت نفس، سبک های هویت، دختران دانش آموز